Μια κλαρίτσα μυρτιάς
Ο χώρος δεν έχει τόσους επισκέπτες όσους θα περιμέναμε, είπε αργότερα ο φύλακας. Ίσως επειδή είναι καινούριος και δεν τον ξέρουν πολλοί. Δεν τον περιλαμβάνουν τα προγράμματα.
Οι δρόμοι που οδηγούν στην Αρχαία Μεσσήνη είναι στενοί. Τα λεωφορεία δύσκολα στρίβουν μέσα στα χωριά. Μικρά χωριά στις υπώρειες των βουνών. Πέρα ως πέρα βουνά. Από ψηλά μπορείς ωστόσο να δεις το τεράστιο αυτό αρχαιολογικό πάρκο της Μεσσηνίας, που συνδέθηκε με το όνομα του Πέτρου Θέμελη. 37 χρόνια της ζωής του αφιερωμένα σ’ αυτό το έργο. Σ’ αυτό το όραμα. “Το κάρμα μου το σκάμα μου”, έλεγε.
Ένα ρόδο, μια κλαρίτσα σμυρτιάς λίγα λόγια απλά και καμιά σαρανταριά αμίλητοι άνθρωποι. Σ’ ευχαριστούμε Πέτρο Θέμελη. Σ’ ευχαριστούμε.
Ποιος ήταν ο Θέμελης; Ο συγγραφέας; Για γκούγκλαρέ τον. Είχε οικογένεια;
Όχι, δεν έκανε οικογένεια. Όχι δεν είναι ο συγγραφέας. Ένας σπουδαίος αρχαιολόγος που οραματίστηκε ένα σπουδαίο έργο είναι. Και το θαυμαστό, το ευτυχές για μας τους συμπατριώτες του είναι ότι κατάφερε κόντρα σε αντιξοότητες, δυσκολίες και ενστάσεις να το ολοκληρώσει αυτό το έργο.
Πήγα χτες πρώτη φορά και στο Γυμναστήριο. Στις προηγούμενες επισκέψεις μου δεν είχε στηθεί έτσι ολόκληρο. Με τις κερκίδες, τα μαυσωλεία, τις πετρούλες που σηματοδοτούν την αρένα των Ρωμαίων, όλες τις κολόνες, την παλαίστρα, το Στάδιο...
Η Αγορά 35 στρέμματα, το Εκκλησιαστήριο, ο ναός του Ασκληπιού, η τρίκλιτη βασιλική της Μεσσήνης, η Κρήνη της Αρσινόης, η Αρκαδική Πύλη, τα αγάλματα στο μικρό μουσείο, τα κεραμικά λιχναράκια...
Μετά, παρακολουθήσαμε και την παράσταση στο αρχαίο θέατρο. Σ’ αυτό το θέατρο που για πρώτη φορά χτίστηκε όχι σε πλαγιά όπως συμβαίνει στα άλλα θέατρα, αλλά σε πεδιάδα. Γι αυτό και ο αναλημματικός τοίχος, γι αυτό και οι αντιρήδες.
Ήταν - χωρίς να είμαι ειδικός - μια ωραία παράσταση με ενδιαφέρουσα σκηνοθεσία. Τα πουλιά στην αρχαία σκηνή βγήκαν να πούνε με σύγχρονα λόγια ανθρώπινες κουβέντες κόντρα στην παρακμή της πόλης. Κάτω από το γεμάτο φεγγάρι μπροστά σε 2000 τουλάχιστον Έλληνες που ταξίδεψαν μέσα στη νύχτα στους στενούς δρόμους και στα βουνά για να συμβουλευτούν την αρχαία σοφία πώς μπορούν να πορευτούν σε τούτη τη δύσκολη εποχή.
Πλήθος κόσμου. Πλήθος πολύχρωμο. Ηλικιωμένοι, ώριμοι, νέοι, παιδιά, γυναίκες, άντρες. Δεν χωρούσαν οι κερκίδες, γέμισαν οι πλαγιές, καθισμένοι πάνω στο γρασίδι. Άβολες οι κερκίδες, στριμωγμένοι μιαμιση ώρα με στηλωμένα τα κεφάλια προς τη σκηνή όπου η αρχαία σοφία κουβέντιαζε με τη σύγχρονη ευαισθησία, προσπαθώντας συγκινητικά για μια κάποια “την των τοιούτων παθημάτων κάθαρσιν”. Ως γνωστόν, κοντά στα αρχαία θέατρα υπήρχε πάντοτε και ο ναός του γιατρού Ασκληπιού, αφού το θέατρο για θεραπευτικούς λόγους το παρακολουθούσαν οι αρχαίες δημοκρατίες. Γι αυτό άλλωστε και τα δωρεάν εισιτήρια στην Αθήνα του Περικλή.
Αφήνω τα λόγια του Προμηθέα - αντιεξουσιαστής και γι αυτό βασανισμένος - που - στη δική μου τουλάχιστον πρόσληψη - μου γλύκαναν την ψυχή.
Παρουσιάστηκε ένας λεπτοκαμωμένος ξεπνοϊμένος ηθοποιός με μια φωνή απαλή, συμβουλευτική, γαλήνια. Λίγο δεν είναι αυτό που καταφέρατε, είπε ανάμεσα στα άλλα. Ο Δίας είναι χαμένος. Όμως ακόμη έχετε πολύ δρόμο να κάνετε. Μη συμφωνήσετε αν δεν δοθεί πάλι στα πουλιά η εξουσία. «Βάλτε τα δυνατά σας, ω εσείς, καλότυχο γένος, γιατί υπάρχουν κι άλλες μάχες που πρέπει να δοθούν, γιατί είναι η πρώτη φορά που κάτι έχει αλλάξει στη γη κι ο κόσμος όπως τον ξέραμε δείχνει να φτάνει σ’ ένα τέλος».
Μου φάνηκε πως εκείνη η ψιλόλιγνη άφυλη μορφή εμφανίστηκε για να μας εμψυχώσει, να μας δυναμώσει, να μας παρηγορήσει σε τούτη τη δυσκολεμένη χρονική συγκυρία του τόπου.
Τι να έλεγε ο αρχαίος Προμηθέας και τι πρόσθεσε ο Μπινιάρης, ο σύγχρονος ποιητής, αναρωτήθηκα σήμερα. Έψαξα και βρήκα το αρχαίο κείμενο. Όχι δεν έλεγε τόσο παρήγορα λόγια ή τουλάχιστον δε με αγγίξαν σ’ εκείνη τη μορφή που τα διάβασα.
«Αλήθεια, ξέρεις πώς είναι να ζεις με τα πουλιά;». Όχι τόσο εύκολο όσο ακούγεται. Τα πουλιά από την αυγή ως το βράδυ πετούν πάνω από βουνά και θάλασσες, «δεν βρίσκουν καταφύγιο ή τόπο να σταθούν, κοιτάζουνε πέρα από τη γη και ξεσηκώνονται με του σμήνους το πέταγμα»
Ελένη Γούλα
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου